Neuroprotekcja w leczeniu jaskry
Etiopatogeneza jaskry
Jaskra (łac. glaucoma) to bardzo podstępna i niebezpieczna choroba, a właściwie grupa chorób, prowadząca do uszkodzenia nerwu wzrokowego i niekiedy do ślepoty. Niebezpieczeństwo jaskry wynika między innymi z braku objawów w początkowej fazie choroby. W Polsce ponad milion osób dotkniętych jest jaskrą.
Etiopatogeneza jaskry nie jest do końca poznana. Jaskrę powoduje najczęściej wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe (norma 10-21mmHg), prowadzące do obumierania włókien nerwowych nerwu wzrokowego. Mogą na nią zachorować osoby w różnym wieku, niestety również dzieci i młodzież. Najwięcej chorych na jaskrę ma powyżej 40 lat oraz często choroby dodatkowe: miażdżycę, cukrzycę, migreny, krótkowzroczność. Najbardziej niepokojącym objawem, którego nie można zlekceważyć, jest wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe. Niepokój mogą też wzbudzać: ból oczu, ból głowy, zamazane widzenie lub tęczowa poświata, nudności i wymioty.
Nerw wzrokowy: komórki zwojowe siatkówki w jaskrze
Nerw wzrokowy łączy narządu zmysłu – jakim jest oko – z mózgiem, gdzie w obszarze kory wzrokowej przetwarzany jest obraz, który powstaje w siatkówce. W jaskrze utrudniony jest dopływ krwi do nerwu wzrokowego i siatkówki, co prowadzi do ich stopniowego uszkodzenia komórek i włókien nerwowych. Następuje zawężenie pola widzenia, a w późniejszym etapie całkowita ślepota. Komórki zwojowe siatkówki są bardzo podatne na uszkodzenia, ponieważ mają długie aksony (wypustki). Utrudniony dopływ krwi w jaskrze oznacza niedotlenienie komórek siatkówki. Następuje reakcja lawinowa, ponieważ uszkodzone komórki uwalniają substancje toksyczne, które niszczą zdrowe komórki.
Czym są terapie neuroprotekcyjne?
Neuroprotekcja to ochrona zagrożonych uszkodzeniem komórek nerwowych. Możliwa też jest częściowa regeneracja uszkodzonych komórek poprzez działanie terapeutyczne substancjami wykazującymi takie właściwości.
Związki neuroprotekcyjne: cytykolina
Cytykolina to substancja naturalnie występująca w organizmie człowieka jako budulec błon komórkowych. Można ją dostarczyć spożywając: ryby, podroby (zwłaszcza wątrobę), jaja czy fasolę. Terapeutycznie cytykolinę stosuje się nie tylko w leczeniu jaskry, ale również innych chorób związanych z uszkodzeniem komórek mózgowych tj. udaru niedokrwiennego, choroby Alzheimera, choroby Parkinsona czy depresji. Wszystko wskazuje na to, że ta groźna dla narządu wzroku choroba może być skutecznie leczona bez skutków ubocznych. Neuroprotekcyjnie pośrednio działa też obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. W tym celu stosuje się leki w postaci kropli, metody operacyjne lub zabiegi laserowe. Laseroterapia jaskry (zabiegi SLT i MLT) wykonywana jest w Centrum Okulistycznym Optimum w Warszawie.
Czytaj też: Laseroterapia – laseroterapia SLT, MLT, IRT